Privé-smartphones van leraren in de school

7 maart 2023

De afgelopen tijd is er veel aandacht voor het al dan niet verbieden van smartphones voor leerlingen in het klaslokaal. Het belangrijkste argument daarbij is dat leerlingen voortdurend worden afgeleid en zich hierdoor niet of onvoldoende kunnen focussen op het leerproces.
In dit artikel focussen wij ons echter niet op de leerling, maar op de leraar. Veel leraren gebruiken hun privé smartphone op school, waardoor privé en zakelijk gebruik door elkaar heen lopen. Dit leidt tot de nodige privacyvraagstukken en beveiligingsrisico’s. Met dit artikel willen wij daarom de bewustwording hieromtrent verder op gang brengen, zodat scholen en besturen doordachte keuzes maken.

Voordelen

Vrijwel alle schoolbesturen maken inmiddels (terecht!) gebruik van multifactor authenticatie (MFA of 2FA). Dit zorgt voor extra bescherming van gevoelige data die aanwezig is in leerlingvolg- en administratiesystemen en in MS365- of Google-omgevingen. In de meeste gevallen maakt de leraar hierbij gebruik van een authenticator-app die op de privé smartphone is geïnstalleerd. Daarnaast wordt de privé telefoon veelvuldig gebruikt voor het benaderen van oudercommunicatie-apps, evenals de mail- en agenda omgeving van de school. Wegen deze voordelen echter op tegen de serieuze nadelen en risico’s die hieraan verbonden zijn?

Nadelen en risico’s

Hét belangrijkste risico van het gebruik van een privé smartphone in de school is het feit dat privé- en zakelijke data volkomen door elkaar heen gaan lopen. Veel leerkrachten in het PO maken foto’s en filmpjes van leerlingen op hun smartphone. Al deze data komt terecht tussen de privécollectie die in de privé-cloud omgeving of op andere datadragers van de medewerker wordt gebackupt. Wanneer leraren op hun privé smartphone gevoelige documenten (bijvoorbeeld uit de schoolmail) downloaden, worden ook deze vaak gesynchroniseerd met de privé-cloud omgeving van de medewerker. Niet zelden gebeurt het dat leraren hun mobieltje uitlenen aan andere gezinsleden (kinderen of partner). Daarmee komt ook werkinformatie in handen van anderen die niets met die gegevens te maken hebben. Via Whatsapp of andere applicaties is het gevaar op datalekken groter, doordat foto’s of filmpjes per ongeluk in de verkeerde chatgroepen kunnen worden gedeeld. Wanneer een privé smartphone gestolen wordt of kwijtraakt, is er daarmee ook mogelijk sprake van een datalek. Het bestuur of de school kan dit op geen enkele manier voorkomen of hierbij ingrijpen. Leerkrachten worden daarnaast zelf ook afgeleid door hun privé smartphone tijdens werk. Ook kunnen leerlingen het gebruik van de smartphone voor beeldopnamen door de leraar ervaren als een privacy-inbreuk. Leraren ervaren dat zelf ook wanneer het vermoeden bestaat dat de leerling hen stiekem aan het filmen is.

Wat te doen?

De nadelen die hierboven opgesomd worden, wegen onzes inziens zwaarder dan de voordelen. Wij pleiten dan ook voor het voeren van dit gesprek, waarbij de privé smartphone, met als enige uitzondering de authenticator-app, niet voor schoolzaken wordt gebruikt. De overige apps kunnen benaderd worden via een zakelijk device van de school. Foto’s of filmpjes van schoolsituaties kunnen ook met een digitale camera of een tablet van school worden gemaakt. Zakelijke mail of zakelijk chatverkeer kan eveneens via een device van de school worden benaderd. Ook zou er gedacht kunnen worden aan het beschikbaar stellen van een zakelijke smartphone voor een aantal rollen in de organisatie.

Reageren?

Wil je reageren op dit bericht? Ga dan naar https://www.linkedin.com/in/henkvandehoef/